Oʻzbekiston tashqi qarzi tarixiy darajaga yetdi. Markaziy bankning 30-sentyabr holatiga eʼlon qilgan maʼlumotiga koʻra, mamlakatning umumiy tashqi qarzi 72,2 mlrd dollarni tashkil etmoqda. Bu yilning I choragida mazkur koʻrsatkich 68,4 mlrd dollar edi.
Rekord darajadagi qarzlar
Tashqi qarzlarning 36,8 mlrd dollari davlat tashqi qarzi, 35,4 mlrd dollari esa korporativ tashqi qarz hisoblanadi. Taqqoslash uchun, oʻtgan yilning mos davrida respublika umumiy tashqi qarzi 56,6 mlrd dollar boʻlib, shundan 31 mlrd dollari davlatga, 25,6 mlrd dollari korporativ sektorga toʻgʻri kelgan.
Joriy yil 1-iyul holatiga koʻra, tashqi qarz hajmi aholi jon boshiga oʻrtacha 1 907 dollardan toʻgʻri kelmoqda.
Oʻsish surʼatlari
2025-yil II choragida tashqi qarz 3,8 mlrd dollarga koʻpaygan.
2024-yil I yarmi bilan solishtirganda esa oʻsish 15,6 mlrd dollarni tashkil etmoqda.
Aprel–iyun oylarida davlat qarzi 1 mlrd dollarga, bir yil davomida esa 5,8 mlrd dollarga ortgan.
Korporativ qarzlar esa chorak davomida 2,8 mlrd dollarga, yil davomida 9,8 mlrd dollarga koʻpaygan.
Markaziy bank tahliliga koʻra, korporativ tashqi qarzning katta qismi xususiy sektor tomonidan davlat kafolatisiz jalb qilingan mablagʻlardan iborat.
“Xalqaro valyuta jamgʻarmasi hamda reyting agentliklari Oʻzbekistonning tashqi qarz yuki oʻrtacha darajada ekanini, asosan imtiyozli shartlarda jalb etilganini taʼkidlamoqda”, deyiladi regulyator sharhida.
Davlat qarzining istiqbollari
Markaziy bank prognoziga koʻra, davlat tashqi qarzi 2025-yil yakunida 45,1 mlrd dollarga yetadi. Bu kutilayotgan yalpi ichki mahsulotga (125 mlrd dollar) nisbatan 36,7 foizni tashkil etadi.
Joriy yilda 5,5 mlrd dollar tashqi qarz jalb etilishi rejalashtirilgan. Shundan 3 mlrd dollari byudjetni qoʻllab-quvvatlashga, 2,5 mlrd dollari investitsiya loyihalariga yoʻnaltiriladi.
2026-yilda mamlakat yalpi ichki mahsuloti 140 mlrd dollardan ortishi prognoz qilinmoqda. Shu sharoitda davlat qarzining YaIMga nisbati 37,9 foiz atrofida boʻlishi kutilmoqda. Bu esa qarz hajmi 53 mlrd dollardan oshishini anglatadi.
Sizda shikoyat, taklif yoki murojaat bormi? Bizga @demokratuz_aloqabot orqali murojaat qiling!
