Jahon, Siyosat

Boku va Yerevan deyarli 13 km chegarani belgilab oldi

Boku va Yerevan deyarli 13 km chegarani belgilab oldi

Bu G‘azax viloyatining 4 qishlog‘i hududining Ozarbayjonga qaytarilishini ta’minladi.

Ozarbayjon va Armaniston oʻrtasidagi delimitatsiya ishlari natijasida 12,7 kilometr uzunlikdagi chegara chizigʻi nihoyat aniqlandi, dedi Ozarbayjon bosh vaziri oʻrinbosari.

“Bu Ozarbayjon Respublikasining Gazax viloyatining 4 ta qishlogʻi – Bagʻanis Ayrim, Ashagi Askipara, Xeyrimli va Qizilgajili (6,5 kvadrat kilometr) hududining Ozarbayjonga qaytarilishini taʼminlaydi”, — deyiladi xabarda.

Shuningdek, bugungi kunda Ozarbayjon Respublikasining Gazax viloyatining Bag‘anis Ayrim, Ashagi Askipara, Xeyrimli va Qizilgajili qishloqlari hududlari Ozarbayjon Respublikasi Davlat chegara xizmati nazoratiga olingani ta’kidlangan.

O’tgan hafta Boku va Yerevan birgalikda tuzilgan protokolni imzoladilar, unda Armanistonning Tavush viloyati va Ozarbayjonning G’azax viloyatidagi aholi punktlari o’rtasidagi chegara chizig’i uchastkalari tasvirlangan. Ozarbayjon Bosh vaziri o‘rinbosari Shahin Mustafoyev va Armaniston Bosh vaziri o‘rinbosari Mher Grigoryan raisligida ikki davlat chegarasida chegarani demarkatsiya qilish komissiyalarining 9-yig‘ilishi bo‘lib o‘tdi.

Ozarbayjon tomonining uchrashuv bilan bog’liq yozma bayonotida, tomonlarning Ozarbayjon va Arman qishloqlariga tegishli 4 ta qishloq chegara chizig’i koordinatalarini Sovet Ittifoqi Bosh shtabining 1976 yildan topografik xaritasiga ko’ra aniqlashga kelishib olganligi qayd etildi.

Komissiyalarning oldingi yig‘ilishida Armaniston birinchi Qorabog‘ urushi davrida bosib olingan Baganis Ayrim, Quyi Eskipara, Xeyrimli va Qizilxajili qishloqlarini Ozarbayjonga qaytarishga rozi bo‘lgan edi.

Ikki davlat ekspert guruhlari Ozarbayjon va Armaniston chegarasida geodezik o‘lchovlarni boshlab yuborgan. Chegara posti o‘rnatildi.

Chegaraning muayyan uchastkasini delimitatsiya qilish bo‘yicha ilk bor kelishuvga erishildi. Xalqaro kuzatuvchilar ikki davlat o‘rtasidagi muzokaralarda sezilarli yutuqlarga erishilganini qayd etdilar.

Chegaraning umumiy uchastkasini demarkatsiya qilish masalasi Yerevan va Boku o’rtasida tinchlik shartnomasini tuzish bo’yicha muzokaralarda jiddiy to’siqlardan biriga aylandi. Ayni damda tomonlar 1991-yildagi Olmaota deklaratsiyasiga tayanib, uning parchalanishi davridagi SSSR respublikalari chegarasidan chiqishga qaror qilishdi. Armaniston hokimiyatining pozitsiyasiga ko’ra, SSSR Qurolli Kuchlari Bosh shtabining 1974-1990 yillardagi xaritalaridan foydalanish kerak.

Armaniston bosh vaziri Nikol Pashinyan delimitatsiya jarayonini Tavush viloyatidagi to‘rtta qishloqdan boshlashga rozi bo‘ldi. Uning ta’kidlashicha, Yerevanning Ozarbayjon bilan chegaralarni delimitatsiya qilish va keyinchalik demarkatsiya qilishdan bosh tortishi Janubiy Kavkazda yangi keskinlashuvga olib keladi. O‘z navbatida, Pashinyanni Bokuga bir tomonlama yon berishda ayblayotgan arman muxolifati bu hududni Ozarbayjonga berishni nomaqbul deb bilishini bir necha bor ta’kidlagan.

Armaniston bosh vaziri Nikol Pashinyan Yerevan va Boku o‘rtasida chegaraning bir qismini delimitatsiya qilish bo‘yicha protokol imzolanganini “katta muvaffaqiyat” deb atadi.

“Protokol Armaniston va Ozarbayjon komissiyalari tomonidan imzolanganini katta muvaffaqiyat deb bilaman. Bizda birinchi marta delimitatsiya qilingan chegara bor. Bu suverenitetimizning tamal toshi, xavfsizlik darajasi ortadi”, dedi u hukumat yig‘ilishida.

Hukumat rahbari delimitatsiya SSSR Qurolli Kuchlari Bosh shtabining 1976 yilgi topografik xaritasiga muvofiq amalga oshirilishi muhimligini qayd etdi. «Bu keskinlashuv va harbiy mojarolar ehtimolini sezilarli darajada kamaytiradi», deya qo’shimcha qildi u.