Токио университети олимлари кемирувчиларда «ритмик синхронизм» ни ўрганиш учун бир қатор тажрибалар ўтказдилар. Бу тўғридан-тўғри жисмоний алоқасиз содир бўлаётган воқеаларни англаш асосида буюртма қилинган омилларни аниқлаш ва уларга жавоб бериш имкониятини назарда тутадиган мураккаб ҳодиса. Энг оддий мисол – бу мусиқа ритмини ҳис қилиш ва ўз вақтида ҳаракат қилиш, оҳангдаги ўзгаришларни фарқлаш, натижада рақс ёки шунга ўхшаш ҳаракатларни бажариш.
Илгари ритмни идрок этиш қобилияти одамларгагина хос деб ҳисобланган. Чунки у жисмоний машқлар асосида ўқитиш усулларидан тубдан фарқ қилади. Масалан, агар кемирувчи ўз ҳаракатларига жавобан озиқ-овқат билан мукофотланса ёки енгил урилса, уни бошқа мураккаб лабиринтлардан ўтишга ўргатиш ҳам мумкин бўлади. Бироқ мусиқа тинглаш, жисмоний жараён борасида тирик мавжудотга ҳеч қандай таъсир кўрсатмайди.
Бунинг аксини япон олимлари кузатиши ажабланарли эди: акселерометрлар ёрдамида улар мусиқа ритмида кемирувчиларнинг онгли ритмик ҳаракатларини қайд этишди. Маълумотлар одамларда синовдан ўтказилди ва маълум бўлишича, энг ифодали реакция дақиқада 120-140 уриш тезлиги билан ритмда кузатилади. Бу миянинг эшитиш кортексининг тезлигига деярли тўлиқ мос келади, яъни ритмик синхронизм қобилияти тирик мавжудотнинг интеллектуал қобилиятига боғлиқ.
Каламушлар айрим нарсаларни одамлардан кам бўлмаган ҳолда ҳис қила олади, шунинг учун япон олимлари тажрибалар асосида уларнинг ижодий қобилиятларга эга бўлишлари ҳақида фараз қилишди. Агар биз кемирувчилар миясининг мусиқага бўлган муносабатини аниқлай олсак ва ўлчай олсак, буни адабиёт, расм ва бошқа санъат турлари ёрдамида синаб кўришимиз мумкинми? Ёки ҳатто каламушга янги асарлар яратиш имкониятини тақдим этиш мумкин бўладими? Буни эса вақт кўрсатади.
Sizda shikoyat, taklif yoki murojaat bormi? Bizga @demokratuz_aloqabot orqali murojaat qiling!
