2000-2016 йилларда Марказий Осиёда қурғоқчиликдан кўрилган иқтисодий зарар 2 миллиард доллардан ошди. Бу ҳақда Истанбулда бўлиб ўтган “Марказий Осиёда қурғоқчиликни интеграциялашган ҳолда бошқаришни режалаштириш” мавзусидаги халқаро семинарда маълум қилинди. Мутахассисларнинг фикрича, Марказий Осиё юқори хавф ва хавфга эга минтақа ҳисобланади. Қурғоқчиликка заифлик ва мос равишда озиқ-овқат хавфсизлигига таҳдид, чунки қурғоқчилик қишлоқ хўжалиги тармоқларига зарарнинг 70% дан ортиғини келтиради.
Шу билан бирга, вилоят аҳолисининг 58 фоизи қишлоқларда истиқомат қилади, қишлоқ хўжалиги ялпи ички маҳсулотнинг 10 фоиздан 38 фоизгача, бандликнинг эса 18 фоиздан 65 фоизгача қисмини ташкил қилади.
“Қурғоқчиликнинг даҳшатли табиати ва унинг кенг қамровли оқибатлари, биринчи навбатда, иқлим ўзгариши натижасида юзага келган ушбу табиий ҳодисанинг кўп қиррали хусусиятини ҳисобга олган ҳолда пухта режалаштиришни талаб қилади”, деди сув ва ер ресурслари бўйича етакчи мутахассис Маҳер Салмон семинарда.
Ҳукуматлараро комиссия маълумотларига кўра, иқлим ўзгариши аллақачон қурғоқчиликнинг частотаси, интенсивлиги ва давомийлигини оширмоқда. Бу иқтисодиётнинг кўплаб тармоқлари, жумладан, озиқ-овқат ишлаб чиқариш ва электр энергияси ишлаб чиқариш ривожланишига жиддий таъсир кўрсатади.
“Дунёга машҳур олимлар томонидан олиб борилган тадқиқотлар шуни кўрсатадики, яқин келажакда бу соҳадаги ҳаракатсизлик қиймати бугунги ҳаракатлар нархидан 10 баравар юқори бўлади, яъни бугунги кунда ландшафтни тиклаш ва қурғоқчилик хавфини бошқариш дастурларига киритилган бир доллар 10 долларни тежайди – деди “Марказий Осиё ва Туркиядаги қурғоқчилик ва шўрланишга мойил қишлоқ хўжалиги ландшафтларида табиий ресурсларни интеграциялашган ҳолда бошқариш” лойиҳасининг минтақавий координатори Маҳмуд Шаумаров.
Қаттиқ қурғоқчилик таъсирини камайтириш учун мамлакатлар сувдан фойдаланиш самарадорлигини оширадиган, тупроқ намлигини сақлайдиган, қурғоқчилик ва шўрланишга мослашган экинларни ўстирувчи ва экотизимларни ҳимоя қилувчи қишлоқ хўжалиги технологияларини қўллашни кучайтириши керак.
Sizda shikoyat, taklif yoki murojaat bormi? Bizga @demokratuz_aloqabot orqali murojaat qiling!
